हॉस्पिटल नोंदणीसाठी आवश्यक कागदपत्रे आणि नियम – संपूर्ण माहिती

हॉस्पिटल नोंदणी व नुतनीकरणासाठी आवश्यक कागदपत्रे:

मुंबई किंवा महाराष्ट्रातील इतर कोणत्याही ठिकाणी नर्सिंग होम किंवा हॉस्पिटल सुरू करण्यासाठी शासनाने ठरवलेले नियम पाळणे अत्यंत आवश्यक आहे. यासाठी विविध शासकीय विभागांकडून परवानग्या घेणे बंधनकारक आहे. खालीलप्रमाणे संपूर्ण माहिती दिली आहे, जी इच्छुक डॉक्टर आणि हॉस्पिटल चालकांसाठी उपयुक्त ठरेल.

1. शासकीय विहित नमुन्यात अर्ज: महाराष्ट्र सरकारच्या नियमानुसार ठरवलेल्या अर्ज नमुन्यात माहिती भरून सादर करावी.
2. डॉक्टरांचे शैक्षणिक प्रमाणपत्र: पासिंग सर्टिफिकेटची छायांकित प्रत जमा करावी.
3. ओळखपत्र: डॉक्टरांचे आधार कार्ड व पॅनकार्डची छायांकित प्रत आवश्यक.
4. संपर्क क्रमांक: डॉक्टरांचा मोबाईल नंबर आणि हॉस्पिटलचा दूरध्वनी क्रमांक अर्जात नमूद करावा.
5. बेडची माहिती:
   • जनरल बेड संख्या
   • आयसीयू बेड संख्या
   • व्हेंटिलेटर बेड संख्या
   • प्रसूतीसाठी राखीव बेड संख्या
     (ही माहिती अर्जातील अनुक्रमांक १० मध्ये नमूद करणे बंधनकारक.)
6. MMC रजिस्ट्रेशन प्रमाणपत्र: महाराष्ट्र मेडिकल कौन्सिल (MMC) कडून रजिस्ट्रेशन किंवा नुतनीकरण केल्याची प्रमाणपत्राची प्रत.
7. मागील वर्षीच्या नर्सिंग होम नोंदणी प्रमाणपत्राची प्रत.
8. MPCB नोंदणी प्रमाणपत्र: महाराष्ट्र प्रदूषण नियंत्रण मंडळाकडून मिळालेल्या रजिस्ट्रेशन प्रमाणपत्राची छायांकित प्रत.
9. अग्निशमन विभागाचे NOC: हॉस्पिटलमध्ये आवश्यक अग्निसुरक्षा उपाययोजना केल्याचे ना-हरकत प्रमाणपत्र.
10. घरपट्टी पावती: चालू आर्थिक वर्षातील (2024-25) महानगरपालिकेची घरपट्टी भरल्याची पावती.
11. भाडेकरू असल्यास: मालकाचे संमतीपत्र आणि भाडे करारनाम्याची प्रत.
12. बायोमेडिकल वेस्ट व्यवस्थापन: मन्साई बायोमेडिकल वेस्ट कंपनीच्या सभासदत्व प्रमाणपत्राची प्रत.
13. कर्मचाऱ्यांची यादी: हॉस्पिटलमध्ये कार्यरत असलेल्या नर्स, वार्ड बॉय व इतर कर्मचाऱ्यांची शैक्षणिक पात्रता नमूद करून यादी तयार करणे आवश्यक.
14. कर्मचाऱ्यांचे आधार व पॅनकार्ड नंबर: सर्व कर्मचाऱ्यांचे आधार आणि पॅन कार्ड क्रमांकासह यादी तयार करून संलग्न करणे आवश्यक.
15.  

हॉस्पिटलसाठी आवश्यक शासकीय परवानग्या:

1. सिव्हिल हॉस्पिटल व मेडिकल ऑफिसरची परवानगी: जिल्हा शासकीय रुग्णालय किंवा स्थानिक आरोग्य विभागाकडून आवश्यक परवानगी घ्यावी.
2. महानगरपालिका परवानगी: महानगरपालिका किंवा नगरपालिका क्षेत्रात हॉस्पिटल सुरू करताना त्यांच्या आरोग्य विभागाची परवानगी घ्यावी.
3. इमारत वापर प्रमाणपत्र: संबंधित इमारतीचे कंप्लिशन सर्टिफिकेट किंवा बिल्डिंगचा अधिकृत वापर हॉस्पिटलसाठी असल्याचे प्रमाणपत्र महापालिकेकडून घ्यावे.
4. GST आणि टॅक्स विभाग नोंदणी: हॉस्पिटलच्या आर्थिक व्यवहारासाठी जीएसटी आणि अन्य कर भरावे लागतील, त्यासाठी संबंधित विभागात नोंदणी आवश्यक.
5. स्थानिक पोलीस व इतर विभागांची NOC: काही विशेष प्रकरणांमध्ये पोलीस आणि स्थानिक प्रशासनाकडून अतिरिक्त परवानग्या घ्याव्या लागू शकतात.

हॉस्पिटल नोंदणीबाबत जनजागृती का आवश्यक आहे?

बऱ्याच नागरिकांना आणि व्यावसायिकांना हॉस्पिटल सुरू करण्यासाठी कोणत्या नियमांचे पालन करावे लागते याची पूर्ण माहिती नसते. त्यामुळे बऱ्याचदा प्रक्रियेत विलंब होतो किंवा परवानग्या मिळण्यात अडचणी येतात. योग्य नियोजन आणि आवश्यक कागदपत्रांची पूर्तता केली तर नोंदणी प्रक्रिया सोपी होते.

(ह्या माहितीचा उद्देश नागरिकांमध्ये जागरूकता निर्माण करणे हा असून, अधिकृत परवानगीसाठी संबंधित शासकीय विभागांच्या अधिकृत वेबसाइट आणि कार्यालयांमध्ये संपर्क साधावा.)